وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا قَرْیَةً کَانَتْ ءَامِنَةً مُّطْمَئنَّةً یَأْتِیهَا رِزْقُهَا رَغَدًا مِّن کلُ‏ِّ مَکاَنٍ فَکَفَرَتْ بِأَنْعُمِ اللَّهِ فَأَذَاقَهَا اللَّهُ لِبَاسَ الْجُوعِ وَ الْخَوْفِ بِمَا کَانُواْ یَصْنَعُونَ(112نحل)

سوره نحل سوره نعمت هاست. خدای متعال در این سوره به برخی از نعمت های بزرگ اشاره و مردم را به تفکر در این نعمت ها دعوت می کند. سپس حرف از عاقبت تکان دهنده قومی ناسپاس به میان می آورد. قومی که خدای متعال سه نعمت را بر آن ها تمام کرد، امنیت، امید به زندگی و نعمت های مادی. اما آن ها کفران نعمت کردند و خداوند بخاطر این ناسپاسی طعم تلخ گرسنگی و قحطی و ترس را به آن ها چشاند.

در روایات آمده است این قوم مرفه آن چنان گرفتار غرور و غفلت شدند که حتى از مواد مفید و محترم غذایى براى پاک کردن بدنهاى آلوده خود استفاده مى‏کردند و به همین جهت خداوند آنها را گرفتار قحطى و ناامنى کرد، طوری که از شدت گرسنگی مجبور شدند به دنبال همان مواد غذائی که قبلا با آن خود را پاک کرده بودند بگردند تا خود را با آن سیر کنند. این هشدارى است به افرادی که غرق نعمتهاى الهى هستند تا بدانند هر گونه اسراف و تبذیر و تضییع نعمتها جریمه دارد؛ جریمه‏اى بسیار سنگین. این هشداری است به بعضی از مردم کشورمان که با آن که به پاکترین روزی های الهی دسترسی دارند، به جای شکر نعمت ها، دائم دهان به شکایت می گشایند و حرف از نداری و تنگدستی به میان می آورند. هشدارى است به آنها که همیشه نیمى از غذاى اضافى خود را به زباله‏دانها مى‏ریزند. هشدارى است به آنها که براى سفره‏اى که سه چهار نفر میهمان بر سر آن دعوت شده است معادل غذاى 20 نفر از غذاهاى رنگین تهیه مى‏بینند، و حتى باقیمانده آن را به مصرف انسانهاى گرسنه نمى‏رسانند. بدانیم اینها همه در پیشگاه خدا مجازات و جریمه دارد و کمترین مجازات آن سلب این مواهب است.

از امام صادق علیه السلام در حدیثى مى‏خوانیم که فرمود: پدرم ناراحت مى‏شد از اینکه بخواهد دستش را که آلوده به غذا بود با دستمال پاک کند بلکه به خاطر احترام غذا دست خود را مى‏مکید و یا اگر کودکى در کنار او بود و چیزى در ظرفش باقى مانده بود ظرف او را پاک مى‏کرد، و حتى خود امام صادق علیه السلام مى‏فرمود گاه مى‏شود غذاى کمى از سفره بیرون مى‏افتد و من به جستجوى آن مى‏پردازم به حدى که خادم منزل مى‏خندد (که چرا دنبال یک ذره غذا مى‏گردم) سپس اضافه کرد جمعیتى پیش از شما مى‏زیستند که خداوند به آنها نعمت فراوان داد، اما ناشکرى کردند و مواد غذایى را بى جهت از میان بردند و خداوند برکات خود را از آنها گرفت و به قحطى گرفتارشان ساخت!